donderdag 17 juli 2014

Een boeddhistische verklaring over ecologie – ter bestudering en ondertekening; ook voor Peacemakers

De Zen Peacemakers De Lage Landen (dat is Vlaanderen en Nederland) houden van 21 tot 30 juli een retraite over 'Zen en Ecologie ' .
Ik vind het jammer dat de Peacemakers zich tamelijk exclusief als Zen manifesteren, gezien hun terminologie (bv 'geest houder') en rituelen: dat werpt een drempel op.
Wel ben ik geïnteresseerd in en bezorgd over de ecologie; daarom ben ik blij dat de deelnemers onder ander in deze retraite van een recente tekst van David Loy over 'Helende Ecologie ' gaan bespreken. Waarschijnlijk in de vorm van de samenvatting ervan door Jelle Seidel.

Het artikel van Seidel op de website van de 'Vrienden van het boeddhisme ' bevat meer dan studiemateriaal.
Er is ook een link opgenomen naar een mogelijk te ondertekenen 'Buddhist Declaration ', opgesteld door o.a. David Loy en de bij Theravadins zeer bekende Bhikkhu Bodhi .
De Dalai Lama was een van de eerste ondertekenaars. Zie de Link naar de Declaration

Nu zeg ik niet dat de deelnemers aan de retraite aan het eind ervan allemaal de 'Declaration' moeten ondertekenen. Maar ik vind wel dat geëngageerd boeddhist meer moet zijn dan het hebben van mooie gedachten en opvattingen, en ook gepoogd moet worden iets te doen aan onrecht of in dit geval dreigende ecologische catastrofe.
Een gevolg van een discussie (zie voetnoot *) over actiebereidheid van Nederlandse Peacemakers bracht me tot het initiatief dit 'Buddhist Declaration' van Loy en Bodhi te vertalen. Bij deze:

=====================================================================

Een boeddhistische verklaring over klimaatverandering

De onderstaande verklaring geeft een unieke spiritueel beeld van de klimaatverandering en onze dringende verantwoordelijkheid om de oplossingen aan te dragen. De verklaring is voortgekomen uit de bijdragen van meer dan 20 boeddhistische leraren van alle tradities aan het boek 'A Buddhist Response to The Climate Emergency ' .
Het werd samengesteld als een inter-boeddhistische verklaring door Zen leraar dr. David Tetsuun Loy en senior Theravadin leraar Ven. Bhikkhu Bodhi met wetenschappelijke input van Dr John Stanley.
De Dalai Lama was de eerste om deze verklaring te ondertekenen. Wij dringen er bij alle betrokken leden van de internationale boeddhistische gemeenschap op aan, om het document te bestuderen en om hun stem te laten horen door het ook te ondertekenen, aan het einde van deze pagina.


De tijd om te handelen is nu
Een Boeddhistische Verklaring over Klimaatverandering


Vandaag leven we in een tijd van grote crisis, geconfronteerd met de ernstigste uitdaging die de mensheid ooit heeft gekend: de ecologische gevolgen van ons eigen collectieve karma. De wetenschappelijke consensus is overweldigend: menselijke activiteit is veroorzaakt ecologische afbraak op planetaire schaal. Speciaal de globale opwarming van de aarde gaat veel sneller dan eerder werd voorspeld; het meest duidelijk op de Noordpool. Honderdduizenden jaren lang was de Noordelijke IJszee bedekt met een gebied van zee-ijs zo groot als Australië, maar nu smelt dit snel weg. In 2007 voorspelde het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) dat de Noordpool vrij van de zomer zee-ijs zou kunnen zijn in 2100. Het is nu duidelijk dat dit binnen een decennium of twee zou kunnen gebeuren. Groenland's enorme ijskap is ook sneller dan verwacht aan het smelten. De stijging van de zeespiegel deze eeuw zal minstens een meter bedragen, genoeg voor overstromingen van vele kuststeden en vitale rijstbouwgebieden zoals de Mekong Delta in Vietnam.

Over de hele wereld worden gletsjers snel steeds korter. Als de huidige economische beleid doorzet, zijn de gletsjers van het Tibetaanse Plateau, de bron van de grote rivieren die water voor miljarden mensen in Azië leveren, waarschijnlijk halverwege deze eeuw verdwenen. Ernstige droogte en mislukte oogsten zijn er al in Australië en Noord-China.
Belangrijke verslagen – van het IPCC, de Verenigde Naties, de Europese Unie, en de International Union for the Conservation of Nature – zijn het erover eens dat, zonder een collectieve richting-verandering, de groeiende schaarste aan water, voedsel en andere middelen hongersnood, gevechten over deze bronnen en massa-migratie kunnen creëren. En wel eerder dan midden deze eeuw, misschien in 2030, volgens de Britse belangrijkste wetenschappelijke adviseur.

De opwarming van de aarde speelt een belangrijke rol in andere ecologische crises, waaronder het verlies van vele planten- en diersoorten die deze aarde met ons te delen (biodiversiteit). Oceanografen melden dat de helft van het koolzuurgas dat vrijkomt door fossiele brandstoffen, is geabsorbeerd door de oceanen, de zuurgraad met ongeveer 30% verhogend. Verzuring verstoort verkalking van schelpen en koraalriffen, maar ook bedreigend voor de plankton-groei, de bron van de voedselketen voor de meeste leven in de zee.

Eminent biologen en VN-rapporten zijn het erover eens dat "op dezelfde voet doorgaan" ("business-as-usual") de helft van alle diersoorten op aarde binnen deze eeuw doet uitsterven. Gezamenlijk zijn we het eerste voorschrift – "geen levende wezens schade doen" – op zo groot mogelijke schaal aan het schenden. En we kunnen niet de biologische gevolgen voor het menselijk leven overzien als er zoveel soorten ('species') die onzichtbaar bijdragen aan ons eigen welzijn, verdwijnen van de planeet.

Veel wetenschappers hebben geconcludeerd dat het voortbestaan ​​van de menselijke beschaving op het spel staat. We hebben een kritisch stadium bereikt in onze biologische en sociale evolutie. Er is nooit een belangrijker moment in de geschiedenis geweest om de mogelijkheden van het boeddhisme uit te oefenen ten behoeve van alle levende wezens. De vier edele waarheden bieden een kader voor het diagnosticeren van onze huidige situatie en het formuleren van passende richtsnoeren – omdat de bedreigingen en rampen waar we voor staan ​​uiteindelijk voortkomen uit de menselijke geest, en daarom diepgaande veranderingen in ons denken ('mind') vereisen. Als persoonlijk lijden voort komt uit verlangen en onwetendheid – uit de drie vergiften van hebzucht, kwade wil en verwarring – geldt hetzelfde voor het lijden dat ons treft op collectieve schaal. Onze ecologische noodsituatie is een grotere versie van de eeuwige menselijke situatie. Zowel als individu en als soort lijden we aan een gevoel van 'zelf' dat niet alleen losgekoppeld voelt van andere mensen, maar van de Aarde zelf. Zoals Thich Nhat Hanh heeft gezegd: "Wij zijn hier om te ontwaken uit de illusie van onze afgescheidenheid." We moeten wakker worden en beseffen dat de Aarde onze moeder en onze thuis is – en in dit geval kan de navelstreng ons aan haar bindt, niet kan worden doorgeknipt. Wanneer de Aarde ziek wordt, worden wij ziek, omdat we deel van haar uitmaken.

Onze huidige economische en technologische relaties met de rest van de biosfeer zijn niet duurzaam. Om de ruwe overgangen het hoofd te bieden, moet onze levensstijl en moeten onze verwachtingen veranderen. Het gaat zowel om nieuwe gewoonten als om nieuwe waarden. De boeddhistische leer dat de algehele gezondheid van het individu en de samenleving afhankelijk is van innerlijk welzijn, en niet alleen op economische indicatoren gebaseerd, helpt ons de persoonlijke en sociale veranderingen te bepalen, die we moeten maken.

Op individuele schaal moeten we gedragingen aan gaan nemen dat het dagelijks ecologisch bewustzijn verhoogt en onze 'carbon footprint' verkleint. Degenen van ons in de hoogontwikkelde economieën moeten onze huizen en werkplekken herinrichten en isoleren ten behoeve van energie-efficiëntie; onze thermostaten in de winter lager zetten en in de zomer hoger; energie-zuinige lampen en apparaten gebruiken; ongebruikte elektrische apparaten helemaal uitzetten; de zuinigst denkbare auto's gebruiken; en de vleesconsumptie verminderen ten gunste van een gezond, milieuvriendelijk, plantaardig dieet.

Deze persoonlijke activiteiten zullen op zichzelf niet voldoende zijn om de toekomstige ramp af te wenden. We moeten ook institutionele veranderingen, zowel technologisch als economisch, bewerkstelligen. We moeten onze energie systemen zo snel mogelijk "ont-kolen" (“de-carbonize”) door fossiele brandstoffen te vervangen door hernieuwbare energiebronnen die grenzeloos, goedaardig en harmonieus met de natuur zijn. We moeten vooral met de bouw van nieuwe kolencentrales te stoppen, omdat steenkool veruit de meest vervuilende en meest gevaarlijke bron is van koolstof in de atmosfeer. Wijselijk gebruikt, kan windenergie, zonne-energie, getijdenenergie en aardwarmte alle elektriciteit bieden die we nodig zonder beschadiging van de biosfeer. Aangezien wel een kwart van de mondiale kooldioxide emissies afkomstig is van ontbossing, moeten we de verwoesting van de bossen keren, vooral het vitale regenwoud waar de meeste soorten planten en dieren leven.

Het wordt steeds duidelijker dat belangrijke veranderingen ook nodig zijn in de manier waarop ons economisch systeem is opgebouwd. Opwarming van de aarde is nauw gerelateerd aan de gigantische hoeveelheden energie die onze industrieën verslinden om in de niveaus van de consumptie te voorzien die velen van ons hebben geleerd en denken normaal te kunnen vinden. Vanuit het boeddhisme zou een gezonde en duurzame economie moeten worden beheerst door het beginsel van toereikendheid: de sleutel tot geluk is tevredenheid in plaats van een steeds toenemende overvloed van goederen. De drang om meer en meer te consumeren is een uiting van verlangen, precies dat wat de Boeddha heeft aangewezen als de oorzaak van het lijden.

In plaats van een economie die winst benadrukt en voortdurende groei vereist, om instorting te voorkomen, moeten we samen evolueren naar een economie die een voldoende levensstandaard voor iedereen biedt; terwijl het ons tegelijkertijd toestaat onze volledige (inclusief spirituele) potentieel te ontwikkelen in harmonie met de biosfeer die alle wezen onderhoudt en voedt, inclusief toekomstige generaties.
Als politieke leiders niet in staat zijn om de urgentie van onze wereldwijde crisis te onderkennen, of niet bereid om de lange termijn voordelen voor de mensheid boven het korte-termijn voordeel van fossiele brandstof multinationals te erkennen, moeten we ze wellicht uitdagen met aanhoudende campagnes van burgerlijke actie.

Dr James Hansen van NASA en andere klimatologen hebben onlangs de precieze doelstellingen gedefinieerd die nodig zijn om te voorkomen dat de opwarming catastrofale niveaus ("tipping points) bereikt." Het veilige niveau van kooldioxide in de atmosfeer mag niet meer dan 350 deeltjes per miljoen (ppm) zijn, om een duurzame menselijke beschaving mogelijk te houden. Deze doelstelling werd onderschreven door de Dalai Lama, samen met andere Nobelprijswinnaars en vooraanstaande wetenschappers. Onze huidige situatie is bijzonder zorgwekkend omdat het huidige niveau al 387 ppm is, met een stijging van 2 ppm per jaar. We worden uitgedaagd niet alleen om de koolstofuitstoot te verminderen, maar ook om grote hoeveelheden kooldioxide die al aanwezig is in de atmosfeer, er uit te halen.

Als ondertekenaars van deze verklaring van de boeddhistische principes erkennen wij de dringende uitdaging van de klimaatverandering. In overeenstemming met de boeddhistische leer accepteren wij onze individuele en collectieve verantwoordelijkheid om te doen wat we kunnen om dit doel, met inbegrip van (maar niet beperkt tot) de persoonlijke en sociale antwoorden, hierboven beschreven, te voldoen.

We hebben nog maar een korte periode (“window of opportunity”) om actie te ondernemen, om de mensheid voor de dreigende ramp te behoeden en om het voortbestaan ​​van de vele uiteenlopende en prachtige vormen van het leven op Aarde te verzekeren. Toekomstige generaties, en de andere soorten die de biosfeer met ons delen, hebben geen stem om te vragen om ons mededogen, wijsheid en leiderschap. We moeten naar hun stilte luisteren. Wij moeten ook hun stem zijn, en namens hen handelen.


=====================================================================

Tot zover de vertaling.
Degenen die het hiermee eens zijn, zouden hem ook kunnen ondertekenen.
Daarvoor verwijs ik naar de oorspronkelijk website-pagina omdat dit ondertekenen het best op één plek kan plaatsvinden: www.ecobuddhism.org/bcp/all_content/buddhist_declaration/
De regel 'Please check this if you are a recognized Buddhist teacher' zou ik maar negeren;
één van de twee hokjes daarvoor wel aanvinken; en naam, woonplaats, land, emailadres en eventueel sangha invullen.
En ' Sign the Declaration ' aanklikken !

Natuurlijk is dit ook symbolisch gedrag. Maar een volgende (meer activistische stap) kan volgen.

Wat gebeurt er met de 'handtekeningen' ?
Zie de achtergrondgegevens van de   eerste 5000 ondertekenaars , van  de sangha's ,
en  per land : al 119 Nederlanders en wij wisten van niks.
Voor verdere gegevens over de organisatie etc., zie hun homepage .

=====================================================================

Update 20 juli

Het artikel 'Healing Ecology' van Loy heeft een reactie opgeleverd in het 'Journal of Buddhist Ethics', geschreven door Grace Y. Kao ,  die nadrukkelijk van zichzelf zegt, Protestant Christen te zijn, en nadrukkelijk van zichzelf zegt vrouw te zijn, omdat dat doorwerkt in haar kritiek.
De titel: ' Moving Forward by Agreeing to Disagree: A Response to “Healing Ecology” '
Ik heb het nog maar vluchtig gelezen, maar mijn indruk is dat het belangwekkend en fundamenteel is. Kritisch, maar constructief; dat laatste zeg ik er maar bij omdat veel boeddhisten denken dat kritiek (altijd) destructief is.

=====================================================================

* Noot
Mijn kritiek op de filosofie van de Peacemakers heb ik eerder aldus geformuleerd:

" Een Peacemaker houdt zich – volgens de ideeën van Bernie Glassman - aan drie principes:
* niet-weten (not-knowing): het loslaten van vaste ideeën over jezelf en het universum
* erkennen wat is (bearing witness) ten aanzien van de vreugde en het lijden van de wereld
* liefdevolle actie (loving action) voor jezelf en voor anderen

‘Niet-weten’ is een typisch Zen-principe; al kan het een open geest hebben in het algemeen geen kwaad; in de Theravada bestaat 'onwetendheid' maar dat is wezenlijk iets anders.
'Liefdevolle actie' zou door iedereen gedaan moeten worden, soms individueel, soms collectief.

Blijft over het principe van 'bearing witness'; het (ik citeer) “ 'Erkennen wat is'. [Het] samenvloeien met een persoon, of het diep in je opnemen van een situatie om zodoende tot een wezenlijk contact te komen.“ Het is dit tweede principe waar de meeste bedenkingen tegen bestaan. Het is nogal eens exhibitionistisch, want graag gekoppeld aan publiciteit. Terwijl het derde principe (actie) bij projecten die ik ken in Nederland, ontbreekt: niet bij een Auschwitz-retraite, niet bij de aangekondigde Lampedusa-retraite, en ook niet bij de retraite eind deze maand over 'Zen en ecologie' (als dat wel zo is, hoor ik het graag).
"

Geen opmerkingen: