En lichtere waaronder het ophef-gevende boekje On-Zen van Jan Bor over Zen-beoefening en overbodige leraren.
Van het gezondheidsfront: ik heb nog steeds geen hartaanval gehad, al kondigt die zich voortdurend aan. A.s. vrijdag is het pre-operatief onderzoek, de bypass-operatie waarschijnlijk half juni. Update 9 juni Nu heb ik te horen gekregen dat het 14 juni gaat gebeuren.
========================================================================
Speelt racisme is het Nederlands boeddhisme een rol ?
Grote vragen en geen antwoorden. Een met grote aarzeling aan de orde gesteld thema.
Vooral omdat ik niet weet hoe het aan de orde te stellen.
En omdat ik niet weet of het wel een thema is of zou kunnen zijn. In Nederland dan en dat is opvallend want in de V.S. - waar men ons in veel opzichten voor gaat - is het een hot topic.
En misschien ook wel omdat ik zelf zo blank ben als de neten en dus - in ogen van sommigen - wellicht niet geschikt om het aan de orde te stellen.
Mijn werkwijze: literatuurstudie, eigen ervaring (als ik die heb) en mijn analytische geest gebruiken. Die heb ik hier ook toegepast, aangevuld met een vraag op 13 mei aan lezers via deze blog en op facebook
--------------------------------------
Update 2 juniVia de website van Lion's Roar is er een oproep aan 'witte boeddhisten' gedaan:
CALL TO WHITE BUDDHISTS
This is a call to white Buddhist teachers, leaders and practitioners to engage in the healing of racism as an essential part of our journey of awakening.
RACIAL AWARENESS AS SPIRITUAL PRACTICE Zie deze link
Op 15 juni publiceert Lion's Roar een 'Call for Buddhist Practitioners of Color to Solidarity for Racial Justice '
About the Call, BRJ says, “The Call for Buddhist Practitioners of Color is a landmark event for engaging religious communities around one of the most important issues of our time. It was carefully crafted by a multi-lineage, multi-racial group of Buddhist practitioners of color to enable the much-needed conditions of safety, reconciliation, and healing for communities of color, Buddhist and non-Buddhists alike. ” Zie deze link
--------------------------------------
Ik wil hier drie thema's aan de orde stellen:
A. Racisme in het algemeen en de houding van boeddhisten ten opzichte ervan.
Een wellicht wat al te eenvoudig begin: vaak beschouwen groepen mensen zichzelf in allerlei opzichten (qua ijver, qua intelligentie, qua fysiek, maar ook qua spiritualiteit) als superieur en anderen als inferieur. Soms werden die verschillen (wetenschappelijk zeer arbitrair) naar verschillen in 'ras' herleid, vandaar de term racisme.
Meestal worden hier vooral blanken, witten, in de VS 'Caucasian' genoemd) als de racisten beschouwd. Maar ik wil wel genoemd hebben dat ook Tibetanen (zie bv hier) en Japanners (zie bv hier en hier ) racisme kennen: toch twee van de bakermatten van veel van de Nederlandse boeddhisten. Ook de haat van Singalezen richting de Tamils in Sri Lanka was/is volgens mij niet van racistische smetten vrij.
'Racisme' is een zwaar beladen ideologische term, zeer beschuldigend als iemand er van beticht wordt. In bepaalde omstandigheden is het strafbaar . Op de site van NieuwWij wordt daarvan gezegd: "De rechtbank stelde dat het woord ‘racist’ “mede door de massale volkerenmoord op Joden, Roma en Sinti tijdens de Tweede Wereldoorlog een bijzonder negatieve lading” heeft. Daarom draagt het bij aan de ernst van de belediging en de aantasting van de waardigheid van [X]. De laatste tijd voeren we veelvuldig de discussie over de strafbaarheid van beledigingen. Die discussie kan ook hier gevoerd worden. Maar er is een andere kant aan de zaak. Het benoemen van racisme of het aanwijzen van racisten is inderdaad een heikel punt in Nederland. Een zwaardere belediging lijkt haast niet mogelijk. De rechtbank bevestigt dit met haar uitspraak.
Aan de ene kant kun je stellen dat reacties op het racisme-verwijt vaak emotioneel en overdreven zijn. Het verwijzen naar de Tweede Wereldoorlog door de rechtbank is daar een voorbeeld van."
Tot zover de juridisering van de racisme-discussie, interessanter vind ik de psychologische dimensie: het ongemak dat het oplevert, een racist gevonden te worden, bv in de zwarte-piet-discussies.
De bijdragen van boeddhisten aan deze discussies is klein geweest.
Bijvoorbeeld Katinka Hesseling in 2014 Hier en Hier over Zwarte Piet en discriminatie. En ook van haar de oefening Bodhicitta en racisme – mediteren op gelijkmoedigheid Ze schrijft als inleiding, na het racisme benoemd te hebben,
"Er zijn allerlei methoden om dit probleem te verzachten en we kunnen er geen enkele negeren. Er is er echter maar een waar ik iets vanaf weet: meditatie.
Als we mediteren op de verlichtingsgeest toe willen passen op racisme, zullen we moeten leven met het ongemak van het onder ogen zien van onze conditioneringen, angsten en privileges (als blanken, indien van toepassing)."
Twee andere artikelen in het Boeddhistisch Dagblad (allemaal uit 2014): Zwarte Piet gaat over veel meer dan Zwarte Piet (met 12 reacties, waaronder pittige); en Nederlands racisme: ‘dat is er niet’ over het boek 'Dutch Racism '.
In de V.S. gaat het er heftiger en omvangrijker aan toe, hier bijvoorbeeld:
Statement on Racism from Buddhist Teachers & Leaders in the United States
Een voortreffelijk Amerikaans artikel dat veel thema's aan de orde stelt, is:
Two Buddhisms, Three Buddhisms, and Racism , door Wakoh Shannon Hickey , te vinden in het 2010-nummer van het Journal of Global Buddhism , en als pdf .
In de Bijlage 1 citeer ik een passage hieruit waarin de begrippen 'Race ', 'Racism ' en 'Privilege ' worden uiteengezet !
Kort gezegd benadrukt Hickey dat een onderscheid gemaakt moet worden tussen racisme en het hebben van een 'white privilege', een privilege dat zo vanzelfsprekend is (voor blanken) dat men zich er niet steeds van bewust is, ook boeddhologen niet die analyseren welke soorten boeddhisten er bestaan in de V.S.
Zijn conclusie is dat zo'n analyse (ook voor de Nederlandse situatie, voeg ik er aan toe) altijd meerlagig moet zijn. Eén element moet er altijd onderdeel van uitmaken, zegt hij: de wijze waarop de deelnemers van de boeddhistische groepen zichzelf beschrijven.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
B. Hoe komt het dat de meeste Nederlandse boeddhistische groepen zo blank zijn,
met als uitzondering de 'etnische tempels' ?
Deze vraag is meteen het hart van het probleem van deze blog: is er bij Nederlandse boeddhisten sprake van uitsluiting ? Onbewuste en onbedoelde uitsluiting mogelijk en waarschijnlijk maar toch veroorzakend dat 'gekleurde mensen' (ik volg de Amerikaanse uitdrukking) met affiniteit tot het boeddhisme zich niet welkom of thuis voelen in blanke sangha's. Een uitspraak met een behoorlijk speculatief karakter, ik weet het.
In Amerika spreekt men hierbij ronduit over racisme. Over de Nederlandse situatie zeg ik: dat weet ik niet, maar ik ontken het al een stuk minder dan bijvoorbeeld een jaar geleden.
Een Nederlands voorbeeld waarin al meteen de verbinding tussen de onder paragraaf A genoemde thema's duidelijk wordt.
Uit het hieronder te bespreken nieuwe tijdschrift 'ZenLeven':
"... Zenpriester Angel Kyodo Williams, auteur van het veelgeprezen boek
'Being Black: Zen and the Art of Living with Fearlessness and Grace '. Zij zal begin juli een weekend [in de Noorder Poort] begeleiden. ..
In de VS is ‘Reverend Angel’ een van de weinige zwarte zenleraren. Ze spreekt graag over het belang van innerlijke zowel als maatschappelijke transformatie: die twee moeten wat haar betreft samengaan. 'Zonder innerlijke verandering is er geen maatschappelijke verandering mogelijk. Maar zonder maatschappelijke verandering heeft innerlijke verandering geen betekenis.'
‘Being Black’ geeft een toegankelijke uitleg van de Dharma en beschrijft levendig hoe zen de schrijfster ooit een uitweg bood uit haar emotionele pijn. Op het kussen leerde ze haar eigen lijden onder ogen te zien en te overstijgen en vond ze tegelijk een ruimte waar ras en afkomst geen rol meer spelen. Want ‘Being Black ’ beschrijft ook de uitdaging van ‘zwart’ zijn in de VS, wat betekent leven met angst, onzekerheid en twijfel aan jezelf. Reverend Angel betoogt dat zenbeoefening helpt om niet in woede over onrecht te blijven hangen, maar deze te transformeren in liefde en positieve actie.
Bij de lezing van Reverend Angel vorig jaar in Amsterdam Zuidoost (de Bijlmer), was meer dan de helft van het publiek gekleurd, wat voor een boeddhistische bijeenkomst bijzonder is.”
Will we as Buddhists express the promise of, and commitment to, liberation for all beings, or will we instead continue a hyper-individualized salvation model—the myth of meritocracy—that is also the foundation of this country’s untruth?"
'Making the Invisible Visible - Healing Racism in Our Buddhist Communities '
Een in 2000 gemaakte brochure (60 pag.) aangeboden aan de deelnemers van de Western Teachers Conference at Spirit Rock. De 'Introduction ' neem ik op in bijlage 2, hieronder.
Na een groot aantal getuigenissen van sangha-leden, persons-of-color volgt er in sectie drie een aantal praktische suggesties en strategieën. Deze lijken me ook voor Nederlandse sangha's bruikbaar. Ik vertaal de kopjes:
"Deze rubriek is overwegend geschreven door de Europees-Amerikaanse beoefenaars uit verschillende boeddhistische tradities met feedback van boeddhistische beoefenaars van kleur. Eén bedoeling was dat het werk in Verscheidenheid en Racisme de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de Europese Amerikanen en Gemeenschappen van Color is.
* Houd 'healing racisme' workshops en trainingen in de sangha;
* Erken het bestaan van racisme; noem voorbeelden van racisme in Dharma-talks;
* Kijk naar individuen die voortgang hebben geboekt op het pad van afleren racisme als mogelijke bondgenoten voor mensen van kleur die naar uw sangha komen;
* Ontwikkelen een diversiteit strategie voor uw sangha;
* Faciliteren van mensen van kleur voor functies in het onderwijs, administratie, bestuur en staf;
* Vertoon de bereidheid om aan verschillende behoeften en culturele gevoeligheden tegemoet te komen;
* Houd retraites en evenementen voor mensen van kleur;
* Wees expliciet over het welkom zijn van mensen van kleur in uw te verspreiden materiaal, met inbegrip van uw nieuwsbrieven;
* Overweeg een soort systeem voor het verwelkomen en oriënteren van nieuwe leden;
* Maak een forum in uw sangha waar de beoefenaars hun opvattingen en gevoelens kunnen uiten over wat het is om een deel van uw sangha zijn. "
--------------------------------------
Een aantal zeer recente Amerikaanse artikelen.
Lopend van persoonlijke getuigenissen nààr reflectie en wetenschappelijke benadering:
'Buddhism in the Age of #BlackLivesMatter '
Pamela Ayo Yetunde in Lion's Roar van 12 mei 2016
Een ander sterk voorbeeld.
Cheryl Giles , 'Beyond the Color Line,
Cultivating Fearlessness in Contemplative Care '
Te vinden in het boek 'Contemplative Care '
'Race Matters in Buddhist Communities ' door Craig Hase (Ed. Justin Whitaker)
vormt een serie, met
'The Dukkha of Racism: Racial Inclusion and Justice in American Convert Buddhism '
door Ann Gleich (Ed. Justin Whitaker); en
'Letting identity arise unimpeded: Buddhism confronting racism '
door Lama Justin von Bujdoss, dat aldus begint:
" On April 22nd the 2nd Race and Buddhism Conference will be held at Harvard Divinity School. This is a unique gathering of academics, dharma teachers and activists meeting to explore how engaged responses to the problems of racism within the dharma world can be developed, as well as how dharma can be a response to heal the pain and suffering that racism creates in a more general sense. On a personal level, this much needed conference will be a place through which I can continue to explore and share my responsibility to exercise a greater sense of inquiry to see where it is that I am operating from as a white vajrayana dharma teacher "
'Of “White Buddhism” ' door Amod Lele
Dit is een reactie op het eerste van onderstaande artikelen van Payne; hij is het daar grondig mee oneens, om boeddhologische, politieke en persoonlijke redenen.
'White Buddhism — A Skeptic’s Guide ' door Richard Payne
gevolgd door, ook van Payne dus,
'Religious Imperialism and that grandmother ' en
'White Buddhism: on the formation of a category '
--------------------------------------
Het zijn allemaal Amerikaanse voorbeelden en reflecties, mijn vraag kan ik niet beantwoorden:
Er zijn in Nederlandse witte sangha's met een enkele niet-blanke beoefenaar.
En er zijn de tempels van o.a. Thaise, Vietnamese en Chinese boeddhisten, waar vrijwel alleen Thai (plus hun Nederlandse partners), Vietnamezen en Chinezen komen.
En de kloof daartussen is eerder groter dan kleiner geworden. Het kan natuurlijk dat het gewoon niet zo boeiend en spiritueel interessant is (voor niet-blanken) wat er in de witte sangha's gebeurt.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
C. Waarom zijn de Nederlandse boeddhisten zo stil als het om de actuele
'islamofobie-discussie' gaat ?
Niet alleen in Nederland. Dat blijkt uit dit artikel:
Why are some Buddhists sitting out the Islamaphobia debate? door Danny Fisher
Een artikel uit 2010, dat dan weer wel.
Fisher sluit af met:
"There are many possible reasons for Buddhist Americans sitting this one out, I suppose: there is our general resistance to political discussion; a sometimes tendency to excuse ourselves from conversations about religion in America (though we enjoy religious freedom rights we also like to say that Buddhism is not a religion but rather a philosophy or “way of life”); orthodoxy (where do the texts say we have to stick up for Muslims?); the fact that President Obama has once again excluded us in his rhetoric (as he has done in the past, he addressed his recent comments to “Christians, Jews, Hindus, Muslims, and nonbelievers”); and even, incredibly, the Muslim conquest of India and obliteration of Buddhist culture there has been given as a reason in comments at my personal blog (do some people know how to hold a grudge or what?). None of these are excuses, though. The time has come. Enough is enough. Our absence is becoming conspicuous, and our silence nears deafening. We must become allies in the fullest sense."
En een verkorte versie daarvan in 'NieuwWij ' .
Onlangs had ik op 'NieuwWij ' een discussie met een moslim over hoe moslims het boeddhisme zien; we werden het niet eens (hij was het niet eens met de wijze waarop ik mezelf als boeddhist definieerde).
Het blijft merkwaardig: terwijl de Islam toch wel een dingetje is, ook in Nederland, en iedereen het er over heeft, houdt de boeddhist zich er niet mee bezig. Ik weet niet wat het is: ze negeren het, ze kijken weg, ze willen zich niet met andere religies en ook niet met politiek bezighouden. En vooral: ze willen zich niet met de onaangename en ongemakkelijke zaken van het leven bezig houden.
En dat is de Islam wel. Ik vind het tenminste een ongemakkelijke religie, even ongemakkelijk als het Christendom, maar daar kunnen we tegenwoordig ongestraft lacherig over doen.
Maar waar we niet lacherig over kunnen doen is de racistische dimensie van de kritiek op de Islam. Het wordt tegenwoordig internationaal 'Islamofobie ' genoemd; een wat vreemde uitdrukking omdat een fobie (zie Wikipedia ) "... [angst, vrees], een psychische aandoening [is] waarbij iemand, om doorgaans onduidelijke redenen, een overmatige angst ontwikkelt voor specifieke zaken of situaties. Deze angst staat niet in verhouding tot de reële bedreiging die van de situatie of het object uitgaat en de lijder is zich hiervan goed bewust." Dat laatste denk ik bij 'Islamofobie' nu net niet. De angst is wel oud en ons al op lagere school aangeleerd: de Kruistochten, de Moren is Spanje en voor de poorten van Wenen.
Maar goed: hoe irrationeel deze fobie ook is, het is wel uitgemond in racisme, dat moeten we wel onder ogen zien.
Bijna alle publicaties die ik heb gelezen over de relatie Islam-haat en boeddhisme in het Westen (zoals ik al schreef, aanvallen op moslims in Aziatische boeddhistische landen is een apart onderwerp), hebben betrekking op (Lama) Ole Nydahl, spiritueel leider van de 'Diamant Weg Boeddhisten ', naar eigen opgaaf 620 centra wereldwijd.
Informatie uit Wikipedia:
"Nydahl is a strong proponent of human rights, and of women's rights in particular. He also has a critical view of Islam. He has called Allah a "terrible god", and has characterized Muslim beliefs as antithetical to freedom of speech and women's rights:
I seriously hope, you know, that we're not losing the freedom of expression right now, that we're not losing the ability to say what we think even if we step on the toes of some gentlemen from the Near East … who like to beat their wives or stone them or whatever else they do, right?
Nydahl says that he does not make political comments in his capacity as a lama, but as a 'responsible, thinking human being', and that no one can make such statements from a Buddhist perspective because Buddha Shakyamuni did not comment on religious ideas founded centuries after his death. He also distinguishes the "mainstream Muslims" that he disapproves of from Sufis.
An online interview with Nydahl also featured the following statement: 'Judaism and Christianity are fine. Islam, I warn against. I know the Koran, I know the life story of Mohammad and I think we cannot use that in our society today.' "
Een paar andere artikelen over de anti-Islam-tirades van Ole Nydahl:
* 'Kritische Informationen zu Lama Ole Nydahl und seinem »Diamantweg Buddhismus« ' ;
paragraaf #Islam
* 'Propaganda: The making of the holy Lama Ole Nydahl '
* 'View on buddhism - European refugee crisis - how to deal with Islam-haters? '
Ole Nydahl zegt het, en wellicht denken anderen het.
Van andere boeddhisten ken ik geen uitspraken. Wel is in een aantal boeddhistische landen (d.w.z. landen met een boeddhistische meerderheid) in Azië de nodige vijandigheid richting moslims. Aanvallen die wellicht meer tribaal dan religieus gemotiveerd zijn.
Kortom: racisme - en islamofobie als vorm er van - is overal, ook onder boeddhisten.
Een suggestie die ik kan doen: zie het maar onder ogen. En zeg er wat van.
Een andere: we doen het op inhoud, dat is tenslotte ons sterke punt, een gesprek met moslims ook en vooral over de leer van de Koran en de Dharma laten gaan.
En dat niet alleen met de 'makkelijke' moslims, soefi's.
En dat niet alleen met de opvatting dat alle religies toch in wezen hetzelfde zijn, neerkomen op liefdevolheid, compassie en 'wat gij niet wilt dat geschiedt ...'.
Misschien helpt humor, ook wel een typisch boeddhistische benadering van problemen. Aldus:
"Neem een pilletje tegen opkomende islamofobie
Wie in de trein een moslim spot met een lange baard en angstvisioenen krijgt, kan nu een islamofobiepil slikken - zodat eventueel opkomende paniek verdwijnt. De grootste islamitische mensenrechtenorganisatie van de VS, the Council on American-Islamic Relations (CAIR), probeert met deze medicatie haat tegen moslims aan te pakken.
Neem er twee per dag en bel ook even een moslim in de ochtend, schrijft de organisatie gebruikers voor. Op de verpakking van 'Islamophobin' staat wel een waarschuwing: gebruik van het medicijn kan vredig samenleven als resultaat hebben. De neppillen (want het zijn gewoon suikervrije kauwgompjes) zijn sinds gisteren beschikbaar via webwinkel Amazone.
Op de verpakking staat dat de pillen bijvoorbeeld helpen tegen 'blinde intolerantie' en 'irrationele angst voor moslims'. De boodschap is dat Amerikanen moeten erkennen dat ze snel islamofobe gedachten hebben - als ze een taxichauffeur moeten kiezen of een vrouw met hoofddoek passeren - zodat ze daar iets mee kunnen doen. ..." Bron: Trouw, 26 mei
--------------------------------------
Update 31 meiDe historicus Jona Lendering stelt in zijn blog de vraag aan de orde: 'hoe komt het dat moslims islamkritiek beschouwen als racisme?'
De aanname is dat je iemand niet mag bekritiseren op wat hij vanaf zijn geboorte is – zwart of een Marokkaan – maar wél op de ideeën die hij aanhangt (en dat is doorgaans religie).
Na een korte historische discussie tot het begin van onze jaartelling maakt hij dit begrijpelijk:
Moslims (en joden) handhaven een identiteitsbegrip dat in West-Europa in onbruik is geraakt. De vraag is dus niet waardoor moslims islamkritiek zijn gaan beschouwen als kritiek op hun etnische achtergrond, maar waardoor West-Europeanen een onderscheid zijn gaan aanbrengen.
In een vervolgartikel zegt hij: 'Wat ik maar zeggen wil: de invloed van het christendom is nooit zo groot als wanneer ze, vermomd als seculier, rationeel en objectief, niet langer wordt herkend. De seculiere westerling (zoals ikzelf) die van geïmmigreerde moslims verwacht dat zij zich aanpassen aan een maatschappij waarin het aangeborene van het aangeleerde wordt onderscheiden, begrijpt de moeilijkheden van de immigranten beter als hij zich ervan bewust is dat wat hij zelf beschouwt als een logisch onderscheid, niet zo universeel is als hij denkt.'
Update 6 juni
Verleden week was er ophef omdat de Dalai Lama gezegd zou hebben dat er teveel immigranten in Europa zijn en het is niet de bedoeling dat Duitsland een Arabisch land wordt. Dat kan gelezen worden als: er moeten hier niet zo veel moslims komen.
De eerste vraag is: heeft hij dat echt gezegd?
En de tweede: waarom?
Letterlijk uit het interview: "Wenn wir in das Gesicht jedes einzelnen Flüchtlings schauen, besonders bei den Kindern und Frauen, spüren wir ihr Leid. Ein Mensch, dem es etwas besser geht, hat die Verantwortung, ihnen zu helfen. Andererseits sind es mittlerweile zu viele. Europa, zum Beispiel Deutschland, kann kein arabisches Land werden. Deutschland ist Deutschland. (lacht) Es sind so viele, dass es in der Praxis schwierig ist. Auch moralisch gesehen finde ich, dass diese Flüchtlinge nur vorübergehend aufgenommen werden sollten. Das Ziel sollte sein, dass sie zurückkehren und beim Wiederaufbau ihrer eigenen Länder mithelfen."
Op de vervolgvraag over de 'islamfeindliche Stimmung' in Europa zegt hij:
"Es sind muslimische Individuen und kleine Gruppen, die sich in ihren eigenen Ländern gegenseitig umbringen. Schiiten, Sunniten. Sie repräsentieren nicht den gesamten Islam und nicht alle Muslime. Die Liebe ist bei jeder Religion die Kernbotschaft, auch im Islam. "
(Die zogenaamde kernboodschap over de liefde vind ik simplistisch, ben het er niet mee eens: er is geen kern)
Het citaat uit de Frankfurter Allgemeine beslaat maar een paar procent van het hele artikel, de rest van het (niet in Duitsland maar in India afgenomen) interview gaat over wat de Dalai Lama echt bezig houdt: de situatie van Tibetaanse vluchtelingen waarvan hij hoopt dat ze terug kunnen. Dat verklaart een beetje waarom hij zich met de situatie van vluchtelingen in Europa denkt te kunnen bemoeien.
========================================================================
On-Zen en Zen-Leven: zen-dingen dus; en nog meer boeddhistische blogs
Een nieuw boek, een nieuw tijdschrift en een aantal al wat langer bestaande (Amerikaanse) boeddhistische blogs.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Tussen een artikel en een echt boek in zit de nieuwe publicatie van Jan Bor :
'OnZen - Over Moderne Spiritualiteit '
Uitgever Prometheus Bert Bakker, 112 pagina's
Uit de 'Samenvatting ' van de uitgever:
"Waarom een boekje over moderne spiritualiteit? Omdat de haren van filosoof Jan Bor recht overeind gaan staan bij de honderden nieuwe sektes die ons land inmiddels rijk is en die hun inspiratie uit het Oosten putten. Zelf heeft Bor veel ervaring met zen opgedaan. Zen zou de ultieme weg naar innerlijke vrijheid zijn. Net als andere religies - want dat is het - roept zen echter op tot het volgen van een leer en praktijk en tot afhankelijkheid van een geestelijk leider. Daarom zegt Bor: stink er niet in! Volg je eigen hart, zoek je eigen weg en voed je daarbij met 's werelds grootste filosofieën. Dat is een moderne invulling van moderne spiritualiteit."
Volg leraren niet zo als in Nederland gebruikelijk is, daar heeft Jan natuurlijk gelijk in.
Maar ik vind niet dat hij aan de paradox ontkomt om toch ook tamelijk charismatisch zijn opvattingen aan zijn luisteraars en lezers over te brengen. Ook 'luisteraars' want medio mei hebben diverse radioprogramma's aandacht aan z'n boekje besteed met (steeds min of meer dezelfde) interviews: hier en hier en hier. Interviews die meer over Jan Bor gaan dan over spiritualiteit.
Op de website van NieuwWij heeft Taede Smedes een harde maar overwegend terechte recensie geschreven. Een paar citaten daaruit:
"Ik was dan ook erg benieuwd toen ik vernam dat er een nieuw boek van Bor uit zou komen over moderne spiritualiteit. Dat boek is er nu, met als titel OnZen: Over moderne spiritualiteit. De titel zegt alles: zen is onzin volgens Bor. Of anders gezegd: zen heeft weliswaar een mystieke of spirituele kern, maar die wordt verduisterd door claims dat er methoden zijn om de kern te bereiken, dat je lid moet zijn van een gemeenschap (de sangha) en moet luisteren naar wat de verlichte meester je vertelt. Zen is eigenlijk religie: “Gedateerde troep dus” (135). Ik heb het boek met open mond en stijgende verbijstering gelezen.
...
Bor ontkent daarentegen dat er een methode is om die mystieke kern te bereiken. Iedereen moet zelf de weg erheen gaan, schrijft hij. Iedere spiritualiteit is dan ook strikt individueel of zelfs individualistisch. Zodra het een collectief beleefde spiritualiteit wordt, wordt het volgens Bor oneigenlijk en degenereert het tot een religie, met als gevaar dat het de mens onvrij en afhankelijk maakt.
...
In het laatste hoofdstuk komt Bor dan terug op moderne spiritualiteit. Hij vat zijn visie samen. Veel spiritualiteit is volgens Bor slechts “religie in een ander jasje (…) dat gekenmerkt wordt door heteronoom denken en doen. Gedateerde troep dus” (135). Modern volgens Bor is: “op zoek gaan naar autonome vormen van innerlijkheid, en daarmee je afhankelijkheid van een instituut, een geestelijk leider of een veronderstelde transcendente macht afwijzen” (138). Dit is waar het om draait volgens Bor, totale autonomie: “Zo is de mens niet afhankelijk van een hogere macht maar vrij om zijn eigen natuur te bepalen” (140). Spiritualiteit laat zich dan ook niet organiseren: “zo veel individuen, zo veel wegen en daarmee zo veel manifestaties van een moderne spiritualiteit” (150). En daarmee eindigt het boek. Meer valt er ook niet te zeggen, omdat Bor zich dan immers zelf als goeroe op zou stellen en teniet zou doen wat hij wil zeggen.
...
Bor vond het blijkbaar nodig een persoonlijk boek te schrijven waarin hij afrekent met zijn eigen spirituele verleden. Hij schrijft weliswaar (op pagina 21) dat hij dankbaar is voor zijn zentraining en voor wat zijn Japanse en Engelse leraren en lerares hem hebben bijgebracht, maar die dankbaarheid is nauwelijks voelbaar in de pagina’s die volgen. Snoeihard is zijn kritiek op zen en op zenleraren (zoals ook op de Nederlander Ton Lathouwers die met onverholen woede door ‘Kill Bill Bor’ neergesabeld wordt)."
Mijn commentaar aldaar :
"Een vurrukkulluke recensie, daar heeft een mens wat aan. En dat meen ik want ik zat al een week te aarzelen of ik OnZen wel of niet ging kopen.
En met deze spelling van Remco Campert zitten we in de tijd waarin Jan Bor of is blijven leven of naar is teruggevallen: de zestiger jaren. Een tijd die Taede duidelijk niet heeft meegemaakt. Dat is geen schande, maar lastiger is dat hij weinig affiniteit met Zen heeft. Een Zen dat niet zozeer spiritueel is maar irrationeel of zelfs anti-rationeel.
Ik kan me goed voorstellen dat Taede dit boek een grote teleurstelling vindt, maar hij begrijpt niet hoe tot the point het ‘neersabelen’ van Ton Lathouwers is.
De kritiek van Jan Bor op Zen als religie is een onderwerp waarin Taede Smedes thuis is. Maar hoe zit het met z’n kritiek op het wezenlijke element van Zen: DE LERAAR, DE MEESTER ?
'Het is een filosoof onwaardig' vindt Taede Smedes van dit boek van Jan Bor. Dat is vast wel zo, maar is het ook een Zen-beoefenaar onwaardig?
Zou het niet kunnen dat beoefenaren van Zen in Nederland veel aan OnZen hebben, juist om de argumenten waarom Taede het zo’n slecht boek vindt? Om af te kicken? "
PS Jan Bor zelf is het met deze recensie niet eens.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Een nieuw (digitaal) Nederlands tijdschrift, een halfjaar-blad. Alleen Zen weliswaar, maar toch: een nieuw blad.
'Zen Leven '; Nummer 1 Voorjaar 2016 ; of in pdf-vorm
Het gaat wel erg veel over de (Zen-)leraar en dus over transmissies. Precies dat waar Jan Bor kritiek op heeft, dit leraar-gerichte. Maar goed, het is het eerste nummer, misschien wordt het volwassener.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
De inzichtsmeditatie in Nederland kent drie nieuwe leraren, als onderdeel van 'SanghaMetta '.
Ik wens Inez, Nynke en Simin veel spirituele autonomie toe.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
'Patheos ' is een Amerikaanse website en organisatie die blogs van diverse levensbeschouwelijke richtingen beheert. Daaronder ook een 'Buddhist Channel'.
Er zijn zeven 'Buddhist Blogs ' :
* American Buddhist Perspective door Justin Whitaker
Deze heb ik al herhaaldelijk in mijn blog geciteerd: boeddhistisch nieuws en commentaar met sterke inhoud.
* Bodhisattva Road door Daniel Scharpenburg
Scharpenburg is een nieuwe ontdekking, ik noem een paar van z'n teksten: Why Did You Become A Buddhist?, What’s a Bodhisattva?
* Dharma Dad door Ty Phillips
Phillips heeft meer persoonlijke (hilarische) verhalen waaronder 'The Vidyadhara Dream ' dat aldus begint: "In 2011 I was ordained in the Celtic Buddhist lineage.
The lineage, much like the pioneer that created it are controversial. The Celtic Buddhist lineage is an offshoot of the Chogyam Trungpa lineage, itself somewhat controversial. It seemed like a perfect fit for me—both my background and my story are somewhat cloudy at best. ..."
* Off the Cushion door Rev. Danny Fisher
Een geëngageerd boeddhist en geestelijk verzorger. Hij is met het bloggen hier gestopt.
* Monkey Mind door James Ford
In tegenstelling tot de titel: degelijke verhalen, dat is tenminste m'n eerste indruk.
* My Journey of Conscience - A Zen Priest Tries to Save the World door Domyo Burk
Wat titels: From Delusion to Illusion: The Freedom of Disbelief , What Is Meant By Zen “Practice”?
* Wild Fox Zen door Dosho Port
Ook interessant, hoewel iets te veel Zen.
Genoeg te lezen weer. Soms wel iets sterker op de Amerikaanse (politieke) situatie gericht dan ons zal interesseren. Soms licht van toon maar de schrijvers generen zich ook niet, serieus te zijn.
========================================================================
Nieuw initiatief van Stephen Batchelor
Het 'Bodhi Institute' (eerder genoemd: Bodhi College) zal onder de titel “Early Buddhist Teaching for a Secular Age” in 2016 beginnen met het aanbieden van een aantal lange en korte cursussen in het Verenigd Koninkrijk en het vasteland van Europa. De staf bestaat uit Stephen Batchelor, Christina Feldman, John Peacock en Akincano Weber.
Voor meer informatie over het programma van het Instituut, zie: bodhi-college.org/
Hieruit:
"Bodhi College: Early Buddhist Teachings for a Secular Age
Bodhi College is a European educational centre for meditative learning. Our inspiration stems from a Dharma as found in the early strata of Buddhist texts. For the time being, Bodhi College is spatially virtual; it acts as an umbrella for a number of teaching activities held in different venues, led by a core and visiting faculty.
A Vision
Over the past forty years, a growing number of people from all walks of life have been drawn to Buddhist ideas, values and practices. With the introduction of mindfulness into healthcare, education, business and other fields, Buddhist meditation is now entering the mainstream of modern societies to an unprecedented degree.
An education
Bodhi College offers an ethical and philosophical framework for those practising meditation and the Dharma in today’s world by drawing on the early teachings of the Buddha before they became codified into the doctrines of the different Buddhist traditions.
The College is non-sectarian and unaligned with any Buddhist orthodoxy or particular school. While making use of modern critical scholarship, our goals are not academic. We offer a contemplative education that inspires students to realize the values of the Dharma in the context of this secular age and culture.
An invitation
Bodhi College is open to Buddhists and non-Buddhists alike, to people of any faith or none, to those who use mindfulness for its therapeutic value, as much as those for whom meditation is part of their religious practice.
For more see our Mission Statement :
Bodhi College is an educational centre for meditative learning (suta), critical examination (cintā) and practical cultivation (bhāvanā) of the Dharma as found in the early strata of Buddhist texts. While primarily focused on the sutta (discourses) and vinaya (monastic training) sections of the Pali canon, the College gives equal significance to comparable materials recorded in any of the prakrits, Sanskrit, Chinese, Tibetan and other Asian languages.
Bodhi College aspires to recover core insights of early Buddhist teachings so as to develop fresh ways of understanding the Dharma today. It seeks to provide a contemplative education that inspires students to realize the values of the Dharma in the context of this secular age and culture. In the spirit of Buddha’s middle teaching (majjhena dhammadesanā) and his middle approach (majjhimā paṭipadā), Bodhi College is committed to a middle way of human awakening that integrates theory with practice, encouraging both personal fulfillment and social engagement.
To this end, the College offers a year-round programme of courses, workshops, lectures and colloquia which enable students to access the rich and often untapped resources of the early texts and acquire the linguistic, hermeneutic, psychological and historical skills to understand them in ways that can be applied to contemporary needs.
Bodhi Sangha
Bodhi College is the operating name of Bodhi Sangha Company, an educational charity established in the UK.
Curriculum
The curriculum at Bodhi College is built around the Committed Practitioners’ Programme (CPP), a mentored two-year course of seminar and retreat modules which has been running independently since 2009. The College was launched in 2015 and, in addition to the CPP, will offer courses in the following fields:
•Buddhist Psychology
•Training for Mindfulness Teachers (MTDP)
•Textual Studies
•Contemporary Culture
•Classical Languages (Pali)
Courses offered by the College are intended for those who have an established Dharma practice, therapists, educators and others who use mindfulness-based approaches in their professional work.
Core Faculty
Stephen Batchelor, Christina Feldman, John Peacock and Akincano Weber make up the core faculty of Bodhi College. They are responsible for designing and planning the curriculum, teaching courses and modules, mentoring students, training prospective teachers and inviting visiting faculty to contribute to the programme. ... "
========================================================================
Bijlage 1
Some Definitions: Race, Racism, and Privilege
door Wakoh Shannon Hickey
Because the terms “racism” and “white privilege” can be so loaded, I will begin with some definitions. According to Michael Omi and Howard Winant, Race “is a concept which signifies and symbolizes social conflicts and interests by referring to different types of human bodies” (Omi and Winant, 2004: 116). It is a social construct; it varies by time and place; and it draws upon arbitrary criteria for categorizing people. Differences in skin color, hair, and facial features may be invoked as criteria distinguishing “white” from “black” from “Asian,” for example, but this need not be the case. In the nineteenth century, many Anglo-Saxons did not regard my Irish ancestors as “white” when they emigrated to North America during the Potato Famine. Nor were Jews, Muslims, and Christians from Southern or Eastern Europe considered white. Ideas about whiteness have changed over time. Ideas about blackness and Asianness also have changed. Filipinos have sometimes been defined as Asian, and sometimes not. Not so long ago in the United States, if one had any ancestor with African heritage, one was legally categorized as black.
Racism “creates or reproduces structures of domination based on essentialist categories of race” (Omi and Winant, 2004: 131). One key feature of racism is essentialism—a belief that all members of a racially defined group have fundamental and immutable characteristics. Again, the specific features that get essentialized may differ by time and place. One need not be white to have attitudes that could be called “racist”; anyone can decide that some racially defined group is essentially different from one’s own group, and feel prejudice toward that “other” group. Note, however, that the definition of racism cited here emphasizes what certain forms of racial essentialism do: they create and reinforce dominance—that is, systems of unequal access to power and resources. That is the manner in which I’m using the term “racism” here.
Privilege is a consequence of racism. Alison Bailey has defined it as a set of “unearned assets conferred systematically.… [I]f we want to determine whether a particular advantage qualifies as a privilege, we need to look at that advantage macroscopically in order to observe whether it plays a role in keeping complex systems of dominance in place” (Bailey, 2004: 305). One can enjoy unearned advantages based on one’s race, gender, sexual orientation, socio-economic class, physical abilities, and/or religion. Like racism, privilege varies by context. One reaps the benefits of membership in a dominant group regardless of whether one wants or intends to do so, and regardless of whether one is personally prejudiced toward non-dominant groups. Privilege is a characteristic of systems of dominance into which we are born, and which condition us all our lives. It is usually exercised unconsciously and unintentionally.
It is possible to have privilege in some ways —for example, as an educated, middle-class white person in the United States—and simultaneously to lack it in other ways: as a woman, as a gay or lesbian or transgendered person, as a person with a disability, as a non-Christian. I enjoy white privilege based on my culture’s current understanding of whiteness. I can arrange to be around other white people most of the time. I can talk about racism without being regarded as self-serving or having a chip on my shoulder. I am more likely to get a favorable interest rate on a mortgage, and less likely to be stopped by police while driving or incarcerated if I commit a crime. I am not presumed to represent all white people, and I have rarely felt rejected or threatened because of my race. I have, on the other hand, been harassed, legally discriminated against, and rendered invisible because I am not heterosexual, and I have been physically threatened, taken less seriously, and paid less money than colleagues because I am female.
After compiling forty-six examples of privilege she enjoys as a white person, Peggy McIntosh observed, some privileges make me feel at home in the world. Others allow me to escape penalties or dangers that others suffer. Through some, I escape fear, anxiety, insult, injury, or a sense of not being welcome, not being real. Some keep me from having to hide, to be in disguise, to feel sick or crazy, to negotiate each transaction from the position of being an outsider or, within my group, a person who is suspected of having too close links with the dominant culture. Most keep me from having to be angry (McIntosh, 2004: 323; see also McIntosh, 1990).
A key feature of privilege is that when we have it, we are largely oblivious to it: we take it for granted as normal, natural, or deserved because we earned it. We may deny or fail to notice that we have advantages, access to resources, and more positive attention simply because we belong to a dominant group, and that our advantages depend directly upon other people’s disadvantages. Privilege means not having to notice that you have it.[4] The advantages of privilege are cumulative. Better housing, better schooling, better mentoring, better access to professional networks, better job prospects, better pay, and more affirmation from mainstream society all lead to more confidence, more access to resources, and more likelihood of success.
Having defined these key terms, I want to make some of my own assumptions clear. First, I believe that ethnic identity, a social construct, is not necessarily bad. It is simply a sense of shared language, culture and/or national origin. It can help to locate and orient us in the world. I am proud of my own ethnic heritages. Pushed to extremes, however, ethnic pride can fuel xenophobia, nativism, and genocide.
Second, I believe that a long American history of white racism, and minority groups’ concomitant distrust, have contributed to the development of racially segregated Buddhist communities in the United States. I am not suggesting, however, that any of the authors whose ideas I critique are racist. I repeat: I am not calling anybody racist. Most of the scholars I mention have dedicated their lives to sympathetically understanding Asian histories, cultures, and religions. Rather, I believe that some of the assumptions underlying taxonomies of American Buddhism reflect unconscious white privilege. That is why I distinguish between racism and privilege. I want to shine some light on ways that privilege can manifest unconsciously in one area of discourse. I do this reflexively as a white scholar specializing in this field.
Because privilege is a consequence of systems of domination, a necessary step in shifting such systems is for those who have privilege within them to notice how privilege works. That is my primary aim: to notice and describe it, in order to help work against systemic racism. I assume most of my colleagues share that goal. Having laid this groundwork, I will turn to examining several taxonomies.
Bron: Two Buddhisms, Three Buddhisms, and Racism
========================================================================
Bijlage 2
Making the Invisible Visible - Healing Racism in Our Buddhist Communities
INTRODUCTION
For many years there has been a movement to shine the light of awareness on the difficulties encountered by people of color as they try to participate in our Western Buddhist Sanghas. In many ways and with varying degrees of success People of Color and their European American allies have been trying to get the attention of the teachers and sangha members in order to face the underlying racism in our society at large and its manifestation within our Sanghas. This booklet, being offered to the "Buddhist Teachers in the West" conference from June 20- 24, 2000, is another step in that ongoing process.
This booklet is a compilation of stories, thoughts, resources, and articles that are meant to be a glimpse into the personal experiences of some Buddhist practitioners of color and their allies. The voices you will read come from a wide range of cultural and ethnic origins, practicing in a great many of the lineages being represented at this conference. These voices come from your sanghas.
You may be surprised by them; you may not agree with everything you read. But, please, understand that these voices and stories come from people who are already practicing in our sanghas.
The title of this booklet refers to the ongoing suffering which exists in our sanghas for many People of Color. The oppressive racial and economic conditioning of our greater society, whether intentional or not, manifests in our sanghas. Practitioners of color face many obstacles of access, as well as of attitude, when attempting to join Western Sanghas in order to develop and sustain their practice. It is extremely difficult and painful for people who are already marginalized in society to then be marginalized again in their spiritual community.
In American society it is very difficult for the European American middle-class mainstream to recognize and accept their participation in racial marginalization. White privilege is a fact of life in our society. Study after study shows that People of Color face institutional discrimination in economics, employment and housing; in the criminal justice system and in medical care. This institutional discrimination gives European Americans a "leg up" in society. For most white Americans this "leg up" is invisible; they aren’t even aware that they have it. Most European Americans seem to feel that there is a level playing field. Intuitively though, we all know that this is not true. There was a survey which asked White Americans how much money it would take for them to be willing to live life as an African American. For most the sum was in the millions of dollars.
What we, who are compiling this booklet, would like the teachers of the Dharma to understand is that these problems are faced by many people of color who are already practitioners of the Dharma. It is not enough to rely on good will. We ask that affirmative steps be made within all sanghas to address underlying racial attitudes and the lack of racial and ethnic diversity.
California will very soon be a state with no racial majority, and the rest of America is following this demographic trend. If we don’t take these steps, we run the risk of making the Dharma irrelevant to vast parts of our society. Section Three of this booklet will offer some suggestions to get the process started in your sangha.
The compilers of this booklet are all longtime, deeply committed Buddhist practitioners. We are racially very diverse, and the majority of us are people of color. Included in our committee are practitioners of Theravadan, Tibetan, and Zen Buddhism. We present this booklet to the Mahasangha with the confidence that if the problem of racial diversity in our sanghas is accepted and addressed in our practice, the sangha will be strengthened and the deep practice of Dharma will be available to all.
Before you begin reading the following personal statements we ask that you take a moment of reflection. Take some breaths and allow your mind to relax. Now imagine your Sangha, gathered in full, sitting and listening to a Dharma Talk. You are in the front looking out at a sea of faces.
Who is there? What color are those faces? Do you see many faces of color? Do the color of these faces reflect the greater community in which your sangha lives? How do you feel about this? And how do you feel generally about people of color? Do you hold stereotypical ideas about some people of color? Do those stereotypes affect the way you deal with people of color? Please be honest with yourself. We do not ask these questions to encourage blame. We are all struggling with deep racial conditioning. By bringing light to this problem we hope to deepen the practice of Dharma for all beings.
Bron: HIER
Geen opmerkingen:
Een reactie posten